Mardin’in en önemli simgelerinden olan taklacı güvercinler uzun ve güzel uçarlar, saatlerce havada kalmayı seven bu kuşların orijinal damarlarında siyah, beyaz, mavi ve dumanlı renkleri vardır. Emsalleri içinde en güzel olanlarındandırlar.

Yedi yaşından beri güvercin besleyen aynı zamanda Midyat mülteci kampında güvenlik görevlisi olarak çalışan otuz altı yaşında evli ve iki çocuk babası Mahmut Akgün ile Mardin’in taklacı güvercinleri hakkında bir röportaj gerçekleştirdik.

Güvercin beslemek benim için bir tutku…

Güvercin beselemenin kendisi için bir tutku olduğunu söyleyen Akgün,” otuz altı yaşındayım ve yaklaşık otuz yıldır güvercin besliyorum, şu anda yüz elli tane güvercinim var. Aidiyet duyguları yüksek olan bu kuşlara bağlılığım babamdan geçti bana, sabahları uyanır uyanmaz ilk işim onları kontrol etmek oluyor, akşamları işten gelirken de çocuklarımı görmeden yine onlara koşuyorum. Tabi benim onlara karşı olan bu vefamın karşılığını da aldım ve alıyorum. Örneğin stres nedir bilmiyorum, sigara kullanmıyorum ya da kahveye gitmek gibi alışkanlığım olmadı hiçbir zaman.” ifadelerini kullandı.

En büyük düşman usta avcı atmaca…

Güvercin beslemenin zevki yanında sıkıntıları da az değil diyen Mahmut Akgün “dünyanın en seri ve en atik yırtıcı kuşu olan atmacalar, güvercinler için çok tehlikeli hayvanlardır. İster yerde olsun ister havada kaşla göz arasında kaptığı gibi alıp kaçırıyor onları ayrıca karakuşlar ve kedilerde tehlike teşkil ediyor onlar için yani kısaca gözümüz gibi bakmak durumundayız. Bunun dışında güvercinlerin uçması için belli bir sefer alanları olması gerekiyor, eskiden evler genelde tek ya da iki katlı olduğu için herhangi bir engel yoktu ama şimdi yüksek binaların yapılmasıyla uçuş alanları kısıtlandığı için uçmakta sıkıntı yaşıyorlar” dedi.

Mardin güvercini şanını taklacılığından alıyor…

Mardin güvercini dediğiniz zaman insanın aklına ilk gelen şey yaptığı seferler ve taklacılığı gelir diyen Akgün sözlerine şöyle devam etti,” Mardin güvercininin orijinal ismi eski damardır ve koyu renkli paçalıdır. Sonradan Irak ve Suriye gibi ülkelerden getirilen kırma kuşları ile karıştırıldılar. Mardin güvercinleri on dakikada bir sefere çıkar ve yirmi beş otuz metre kadar yükseğe çıkıp yirmi otuz takla atıyor, inmeye on beş metre kadar kala beş altı takla atıp yuvasının olduğu evin damına iniyor. Tahminen günde otuz sefere yakın yapıyor ve toplam bir buçuk saat uçuyor.”

Güvercin eğitmek meşakkatli iş…

Mahmut Akgün, güvercin eğitmenin sabır gerektirdiğini belirterek konuşmasına şöyle devam etti” güvercin eğitmek için yaklaşık iki hafta kadar kanatlarını birbirine bağlayarak kümesinin olduğu evin damında dolaşmasını sağlamak gerekiyor. Bu şekilde yavru güvercin ait olduğu çevreyi ve yeri tanımış olacaktır. Sonra uçmasını sağlamak için alıştırmalara başlanır. Kanatları çözüldükten sonra yaşadığı yerin etrafını gezer böylece nereye giderse gitsin tekrar döneceği evini ezberlemiş olur. Daha sonra yavaş yavaş uçmaya başlar. Hava ve rüzgârın durumuna dikkat etmek gerekir. Yeni uçacak acemi güvercinin güneşi görebilmesi için havanın açık olması, yönünü karıştırmaması için de rüzgârın güneyden kuzeye esmesi gerekir.”

Mardin’de güvercin festivali…

Her sene Mardin’de yapılan güvercin festivaline katıldığını söyleyen Akgün festival hakkında şu bilgileri verdi.” yarıştırmak üzere bir tane güvercin seçilip beş altı aylık bir süre boyunca eğitilir. Daha sonra hakem heyetinden bir kişinin kuşun hazır olup olmadığını kontrol etmesi için şu an ki fiyatı yüz lira olan bir tane bilet alınıp davet edilir. Kuşun hazır olduğu onayını verdikten sonra eğitilen güvercin yarışa girmeye hak kazanmış olur. Ödül olarak bilet gelirlerinden gelen parayla birinci, ikinci ve üçüncü arasında paylaştırılır.”

Daham Akgül